2001: Odyseja kosmiczna (powieść)
2001: Odyseja kosmiczna (ang. 2001: A Space Odyssey) - powieść Arthura C. Clarke'a, która powstała w wyniku współpracy z Stanleyem Kubrickiem nad scenariuszem do amerykańskiego fantastycznonaukowego filmu fabularnego 2001: Odyseja kosmiczna w reżyserii Kubricka. Pierwsza część cyklu Odyseja kosmiczna, którą kontynuuje część 2010: Odyseja kosmiczna.
Akcja opowieści rozpoczyna się w czasach prehistorycznych. Następnie zostaje przeniesiona w rok 1999. Oba "czasy" łączy tajemniczy Monolit, który najpierw odkrywają przodkowie ludzi na Ziemi (to dzięki jego tajemniczemu wpływowi małpoludy użyły pierwszego narzędzia), a następnie w 1999 ludzie na Księżycu (w kraterze Tycho). Podczas drugiego odkrycia Monolit wysyła sygnał radiowy w kierunku Saturna. Z tego powodu półtora roku później (2001) w kierunku tej planety, na pokładzie statku "Discovery", wyrusza ziemska ekspedycja. Podczas owej ekspedycji osią powieści stają się zmagania astronautów z komputerem HAL 9000, który postępuje zgodnie z wynikiem funkcjonowania sztucznej inteligencji, w którą został wyposażony.
Prognozy na rok 2001
Spełnione
* Istniejące do dziś firmy (sieć hoteli «Hilton»);
* Ujednolicenie numeracji telefonów
* Do roku 2001 komputer zdołał wygrać z człowiekiem w szachy.
* Kieszonkowy komputer osobisty
Niespełnione do roku 2001
* Osiągnięcia człowieka w kosmosie:
o Dwie kolonie ludzkie na Księżycu.
o Wysłanie ludzie za orbitę Marsa.
o Komunikacja (trasport) w kosmosie (pierwsze loty komercyjne powyżej stratosfery dopiero po roku 2001).
o Badanie Jowisza licznymi satelitami automatycznymi.
o Stacje kosmiczne na orbicie o wielkości i liczności załogi jak w powieści.
o Termojądrowe lub jądrowe silniki dla rakiet.
* Sztuczna siła grawitacji na statkach kosmicznych(wytwarzanie sztucznej grawitacji w sposób przedstawiony przez Clarke'a okazało się zbędne i zbyt kosztowne).
* Sztuczny mózg potrafiący komunikować się z ludźmi przy pomocy języka naturalnego.
* Istnienie ZSRR.
* Sztuczna hibernacja.