Jak zorientować się, czy Wasze dziecko ma ubytek słuchu?
Możliwość słyszenia jest dla większości z nas tak oczywista, że na co dzień nie uświadamiamy sobie, jak ogromną rolę odgrywa w naszym życiu.
Swoje umiejętności językowe rozwijamy od pierwszych dni życia dzięki zdolności rozróżniania sygnałów użytecznych (mowy) od innych, nieistotnych dla porozumiewania się dźwięków otoczenia. Niedosłuch ogranicza nasze możliwości.
Na szczęście mamy dziś obszerną wiedzę na temat wad słuchu i możemy w dużym stopniu pomóc dzieciom słabo słyszącym.
Jak sprawdzić, czy Wasze dziecko ma niedosłuch
Zorientowanie się, czy małe dziecko niedosłyszy może być bardzo trudne. Niektóre dzieci mają mały niedosłuch, trudny do wykrycia. Łatwiejsze do wychwycenia są objawy większych ubytków słuchu.
Uszkodzenie słuchu można wykryć bardzo wcześnie poprzez badania przesiewowe noworodków wykonywane tuż po urodzeniu. Niestety w większości przypadków niedosłuch wykrywany jest dopiero wtedy, gdy szuka się przyczyny opóźnionego rozwoju mowy u dziecka.
Często to rodzice pierwsi nabierają podejrzeń, że ich dziecko ma kłopoty ze słyszeniem.
Obserwując dziecko na co dzień zauważacie nawet najdrobniejsze sygnały i intuicja podpowiada Wam, że coś jest nie w porządku. Być może Wasz maluch nie odwraca głowy w kierunku drzwi, kiedy dźwięczy dzwonek. Albo nie reaguje, kiedy go wołacie z innego pokoju lub stojąc za jego plecami.
Rejestrując takie sygnały przez pewien czas, prawdopodobnie będziecie chcieli sprawdzić, czy Wasze dziecko dobrze słyszy. Być może będziecie niepewni, co robić.
Niektórzy rodzice początkowo zaprzeczają temu, co w rzeczywistości obserwują. Fakt, że ich dziecko może mieć poważny problem jest dla nich zbyt bolesny. To całkiem normalna reakcja.
Jednak dla dobra Waszego dziecka ważne jest by nie tracić cennego czasu. Należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Im szybciej dziecko uzyska pomoc, tym lepiej - wczesne rozpoznanie uszkodzenia słuchu to większa szansa na skuteczną rehabilitację.
Objawy ubytku słuchu
Jeśli obserwujesz u swego dziecka choć jeden z wymienionych niżej objawów, radzimy Ci skontaktować się z lekarzem rodzinnym, by skierował dziecko na badanie słuchu.
Jak pogodzić się z faktem, że Wasze dziecko niedosłyszy
Kiedy uzyskasz potwierdzenie, że Twoje dziecko ma niedosłuch, dla Ciebie i Twojej rodziny rozpocznie się czas poszukiwania odpowiedzi na wiele pytań.
Na początku prawdopodobnie poczujesz się zszokowany i bezradny. To, co mówią lekarze może być trudne do zaakceptowania. Być może przeżyjesz ciężkie chwile zastanawiając się, czemu właśnie Twojemu dziecku to się przytrafiło. To całkiem naturalne.
Może upłynąć trochę czasu zanim pogodzisz się z faktem, że Twoje dziecko ma uszkodzenie słuchu. Będziesz zapewne przeżywać chwile smutku i martwić się o przyszłość Swego dziecka zadając sobie pytania: "Czy moje dziecko będzie mówić?". "Czy będzie miało przyjaciół?", "Czy będzie prawidłowo się rozwijać, czy zdobędzie wykształcenie i pracę?" Są to zupełnie zrozumiałe obawy.
Po pewnym czasie będziesz gotowy do zaakceptowania problemu niedosłuchu Twego dziecka i podjęcia działania. Najszybciej jak to możliwe, skoncentruj się na tym jak Ty i Twoja rodzina możecie zacząć radzić sobie z problemami życia codziennego.
Każdy z rodziców dochodzi inną drogą do zaakceptowania faktu, że Jego dziecko niedosłyszy. Nie ma tu żadnego schematu. W jaki sposób Ty z tym się pogodzisz, w dużej mierze zależy od Twojej osobowości i charakteru.
Z rozmów z rodzicami wiemy, że najbardziej konstruktywnie radzą sobie z takimi problemami ludzie o otwartych umysłach, dociekliwi i uczciwi wobec Siebie i Swojego dziecka. Nie wahaj się skorzystać z pomocy audiologów, nauczycieli i innych rodziców dzieci z wadą słuchu. Zadawaj pytania. Proś o rady i wskazówki. Wszyscy oni znają Twoje problemy i mają doświadczenie. Uzyskasz pomoc z najlepszych źródeł.
Pamiętaj, też, że nie jesteś osamotniony ze swoimi problemami. Uszkodzenie słuchu u dzieci jest zjawiskiem bardziej powszechnym niż Ci się zapewne wydaje. Np. w USA ubytek słuchu rozpoznaje się u 2% nowo narodzonych dzieci, a około 15% dzieci i młodzieży w wieku od 6 do 19 lat cierpi z powodu przejściowego bądź trwałego uszkodzenia słuchu spowodowanego różnymi chorobami lub urazem akustycznym*. Wszystkie te dzieci mają rodziców, krewnych i przyjaciół, którzy borykają się z problemami podobnymi do Twoich.
* Dane z badań przeprowadzonych w Center for Desease Control and Prevention w Atlancie w 1998 roku.
Jak działa ucho?
Aby lepiej zrozumieć problemy Swego dziecka przyjrzyj się bliżej budowie ucha i jego poszczególnych części i poznaj zasady ich funkcjonowania.
Ucho składa się z trzech głównych części: ucha zewnętrznego, środkowego i wewnętrznego.
Ucho zewnętrzne
Widoczna część ucha to lejkowatego kształtu małżowina uszna, która zbiera fale dźwiękowe i kieruje je do przewodu słuchowego zewnętrznego (1), gdzie ulegają wzmocnieniu. Fale dźwiękowe kierują się dalej do elastycznej, owalnego kształtu błony bębenkowej, która zamyka koniec przewodu słuchowego i dzięki swojej specyficznej budowie powoduje dalsze wzmocnienie dźwięku. Błona bębenkowa (2) drga pod wpływem fali dźwiękowej jak membrana prawdziwego bębna.
Ucho środkowe
Drgania błony bębenkowej przekazywane są do ucha środkowego, w którym znajdują się najmniejsze w organizmie człowieka kosteczki: młoteczek (3), kowadełko (4) i strzemiączko (5). Rolą kosteczek słuchowych jest wzmocnienie fali dźwiękowej i przekazanie drgań poprzez okienko owalne (6) do płynu wypełniającego ucho wewnętrzne. Płyn w uchu wewnętrznym odgrywa rolę nie tylko w procesie słyszenia, ale też w utrzymywaniu równowagi naszego ciała. Przewód, który rozpoczyna się w obrębie dna jamy bębenkowej, zwany trąbką słuchową lub trąbką Eustachiusza (7), kończy się z drugiej strony w części nosowej gardła. Jego rolą jest utrzymywanie odpowiedniego ciśnienia powietrza w jamie bębenkowej.
Ucho wewnętrzne
Dźwięk dociera do ślimaka (8), który jest systemem kanałów o kształcie muszli ślimaka winniczka. Wypełniony jest płynem, który przemieszcza się pod wpływem drgań okienka owalnego. Przemieszczający się płyn wprawia w ruch około 25 000 delikatnych komórek słuchowych, które przekształcają energię mechaniczną w impulsy elektryczne przekazywane do włókien nerwu słuchowego (9). Te wędrują dalej do mózgu, gdzie są analizowane i interpretowane przez wyspecjalizowane ośrodki w korze mózgowej. W ten sposób słyszymy.
Czym jest ubytek słuchu?
Ubytki słuchu dzielimy najogólniej na dwie grupy:
Niedosłuch przewodzeniowy
Niedosłuch przewodzeniowy spowodowany jest dysfunkcją ucha zewnętrznego i /lub środkowego, co prowadzi do zaburzenia przewodzenia dźwięku do ucha wewnętrznego. Może być spowodowany zapaleniem ucha środkowego, w przebiegu którego może dojść do perforacji błony bębenkowej. Przyczyną niedosłuchu przewodzeniowego może być też uszkodzenie kosteczek słuchowych i inne nieprawidłowości.
80% dzieci do 6 roku życia przynajmniej raz choruje na zapalenie ucha środkowego z wysiękiem płynu do jamy bębenkowej. Większość przypadków kończy się wyzdrowieniem bez trwałych następstw. Może jednak pojawić się przejściowe pogorszenie słyszenia, które może mieć wpływ na rozwój umiejętności językowych dziecka. Jeśli stany zapalne przedłużają się, elementy ucha środkowego mogą ulec uszkodzeniu, czego następstwem będzie trwałe pogorszenie słuchu.
Jak mierzymy dźwięk?
Jednym z parametrów słyszenia jest wrażenie głośności dźwięków, które związane jest z jego natężeniem. Osoba prawidłowo słysząca słyszy dźwięki bardzo ciche, odbiera dźwięki średniogłośne komfortowo i toleruje dźwięki bardzo głośne (nie powodują one przykrych wrażeń słuchowych).
Dźwięki możemy też opisać jako tony wysokie i niskie. Tony wysokie (dźwięki z zakresu dużych częstotliwości) to np. brzmienie skrzypiec czy śpiew ptaka, przykładem tonów niskich (dźwięków z zakresu małych częstotliwości) jest męski głos.
Do oceny słuchu wykorzystujemy zarówno natężenie dźwięku jak i jego częstotliwość. Jednostką natężenia jest decybel poziomu ciśnienia dźwięku (dBSPL - ang. decibel Sound Pressure Level). Miarą częstotliwości jest herc (Hz - ang. Hertz). Osoba prawidłowo słysząca słyszy dźwięki z zakresu od 0 do 120 dBSPL. Dźwieki o natężeniu powyżej 120 dBSPL powodują nieprzyjemne wrażenia słuchowe i mogą spowodować uszkodzenie słuchu. Ucho ludzkie słyszy dźwięki o częstotliwościach z zakresu od 20 do 20000 Hz. W badaniach słuchu mierzymy jedynie zakres od 125 do 8000 Hz. Jest to pasmo częstotliwości obejmujące widmo mowy.
Jeśli chcesz wiedzieć, jak słyszy Twoje dziecko, udaj się z wizytą do audiologa.
Audiolog jest lekarzem, który zajmuje się diagnozowaniem i leczeniem zaburzeń słuchu.
W badaniu słuchu ocenia się jakie musi być natężenie dźwięku dla poszczególnych częstotliwości, by dziecko je usłyszało. Istnieje kilka różnych sposobów badania. O wyborze metody decyduje wiek Twego dziecka i możliwości jego współpracy z osobą badającą. Wykonanie badania słuchu może zająć sporo czasu, szczególnie u małych dzieci. Czasem potrzeba przeprowadzić kilka badań.
Dowiedz się, co dziecko słyszy
Wyniki badania słuchu przedstawiane są na wykresie zwanym audiogramem.
Na audiogramie poniżej przedstawiono zakresy, w jakich mieszczą się niektóre dźwięki z życia codziennego jak szczekanie psa czy dzwonek telefonu. Próg słyszenia oznacza się dla poszczególnych częstotliwości w Hz od lewej (tony niskie) do prawej strony audiogramu (tony wysokie). Dla każdej częstotliwości bada się poziom dźwięku, który dziecko słyszy w dB. W górze audiogramu mieszczą się dźwięki najcichsze, u dołu bardzo głośne.
Porównaj audiogram Swego dziecka z tą ilustracją. Zorientujesz się, jakie dźwięki może słyszeć.
(A – poziom dźwięku (dB); B – częstotliwość (Hz))
Przyczyny uszkodzeń słuchu
Najogólniej przyczyny uszkodzeń słuchu możemy podzielić na dwie grupy: wrodzone, kiedy dziecko rodzi się z ubytkiem słuchu i nabyte, gdy do uszkodzenia słuchu dochodzi już po narodzinach.
Niedosłuch wrodzony:
W części przypadków trudno ustalić przyczynę uszkodzenia słuchu. Nawet jeśli nie uda się jednoznacznie jej określić, możemy spodziewać się, że uszkodzenie słuchu spowodowane jest jednym z czynników wymienionych wyżej.
Jeśli masz wątpliwości, czy Twoje dziecko dobrze słyszy, nie wahaj się dłużej i odwiedź Swego lekarza rodzinnego, który skieruje dziecko na badania słuchu.
Redakcja Reklama Kontakt Nasze portale i blogi
Wszelkie prawa zastrzeżone | Dział tematyczny Mindly.pl | Zasady korzystania & Polityka prywatności
