Bardzo młoda metoda kryminalistyczna poświęcona badaniu identyfikacyjnemu śladów czerwieni wargowej.
Czerwień wargowa stanowi przejście między zewnętrzną, skórną a wewnętrzną, śluzową warstwą wargi. Brodawki skórne czerwieni wargowej układają się w liczne bruzdy tworzące charakterystyczny dla każdego człowieka rysunek. Taki rysunek pozostaje indywidualny i niezmienny, przez co najmniej 10 lat. Podobnie jak dłonie, czy stopy, wargi człowieka również posiadają indywidualny "rysunek". W tym przypadku do identyfikacji potrzebne jest, co najmniej 7 cech wspólnych pomiędzy materiałem dowodowym, a porównawczym. Ich waga dorównuje niemal badaniom daktyloskopijnym.
W Polsce podczas identyfikacji grupowej śladu cheiloskopijnego bierze się pod uwagę cztery wzory linii czerwieni wargowej - liniowe, rozwidlone, siateczkowate i nieokreślone. Identyfikacja indywidualna bazuje na katalogu 23 rodzajów cech indywidualnych.
Ilość cech indywidualnych linii czerwieni wargowej jest około 10 razy większa niż w przypadku linii papilarnych. Średnio na jednym śladzie, obejmującym wargę górną i dolną, wyróżnia się 1145 cech!
Ujawnianie i zabezpieczanie
Ślady cheiloskopijne ujawnia się najczęściej na naczyniach, szybach, papierosach, czasami na materiałach, produktach spożywczych, czy ciele. Zazwyczaj, jeśli nie mamy do czynienia z kobietą lubiącą intensywnie czwerwone szminki, ślad jest niewidoczny na pierwszy rzut oka. Przydaje się więc lupa oraz źródło skośnego światła. Po ujawnieniu optycznym stosuje się proszki daktyloskopijne - aluminiowe lub ferromagnetyczne, po czym przenosi ślad na folię.
Proszków nie stosuje się, gdy powierzchnia albo ślad są pokryte tłustą lub lepką substancją (masło, krem, szminka etc.). Wówczas ślad należy tylko sfotografować. Przy zabezpieczaniu niedopałków w celu ujawnienia na filtrach śladów czerwieni wargowej do papierowych kopert pakuje się zawartość każdej popielniczki oddzielnie. Można wtedy odtworzyć wzór czerwieni wargowej na podstawie kilku śladów.
Materiał dowodowy
Usta osoby cheiloskopowanej smaruje się kremem kosmetycznym, po czym przykłada się do nich specjalny wałek, na którym umieszcza się kawałek papieru. Tak powstałą odbitkę na koniec traktuje się proszkiem daktyloskopijnym. Pobiera się co najmniej 3 odbitki porównawcze.
Analizie porównawczej poddaje się środkowy odcinek wargi dolnej.
Pierwszym krajem, który zaczął korzystał z dobrodziejstw cheiloskopii była Japonia.