Historia kryminalistyki

Kryminalistyka jest tak stara jak przestępstwo.
Od wieków poszukiwano skutecznych metod ścigania przestępcy i udowadniania mu winy na podstawie śladów pozostawionych przezeń na miejscu przestępstwa.

W apokryficznej wersji starotestamentowej Księgi Daniela mówi się, jak to Cyrus Wielki (590? -529? p.n.Chr.), wzór mądrego i sprawiedliwego władcy, chciał przekonać proroka Daniela, że bóstwa opiekujące się jego państwem istnieją i funkcjonują. Cyrus Wielki codziennie składał bogom ofiarę w postaci sześciu beczek wina, czterdziestu owiec i dwunastu miar pszenicy. Wszystko to składano w sanktuarium boga Bel (Enlil) opiekującego się rolnictwem i pogodą. Po złożeniu ofiar sanktuarium pieczołowicie zamykano, drzwi opieczętowywano i .. następnego dnia jadła w sanktuarium nie było. Bóg Bel przyjmował ofiarę i skutecznie dbał o dobro Imperium. Daniel miał inne zdanie na ten temat. Kiedy król wezwał go na świadka opieczętowywania sanktuarium po złożenia darów, ten chyłkiem posypał podłogę delikatnym popiołem. Następnego dnia, kiedy sprawdzano przyjęcie królewskich darów przez bóstwo, Daniel wskazał na liczne ślady stóp, dokładnie odbite w rozsypanym popiele, prowadzące prosto w .. kamienną ścianę sanktuarium. Wystarczyło jednak ostukać ścianę, by się przekonać, że są w niej zakamuflowane drzwi prowadzące do apartamentów zajmowanych przez sługi boże. Król się wściekł, kazał wymordować kapłanów, a świątynię zrównać z ziemią.

Pierwszym pisemnym dowodem taktycznego postępowania w przypadku ścigania sprawcy jest pochodząca z IX w. p.n.e. spisana na papirusie instrukcja ścigania truciciela. Natomiast w XIII-wiecznej Księdze elbląskiej po raz pierwszy pojawia się pojecie śladu. Narzuca ona obowiązek ścigania sprawcy zabójstwa, rabunku lub kradzieży aż do granicy, wszystkim mieszkańcom opola pod karą zbiorowej odpowiedzialności.

Jednak tak naprawdę wszystko zaczęło się dopiero w 1893 roku, kiedy to prof.Hans Gross wydał pierwszy na świecie podręcznik zawierający usystematyzowaną wiedzę kryminalistyczną(*Handbuch für Untersuchungsrichter, Polizeibeamte,Gendarmen u.s.w.*).

Kryminalistyka wiele zawdzięcza znacznie starszej medycynie sądowej.
Z niej to właśnie wyodrębniła się medycyna kryminalna, dając podwaliny do powstania nowej dziedziny wiedzy.
W wieku XIX gwałtownie wzrosła przestępczość w ogóle, ale także liczba przestępców nieletnich, recydywistów i przestępców zawodowych. Grupy przestępcze stawały się hermetyczne, co utrudniało penetracje ich środowiska. Natomiast nieznacznie tylko rosła liczba funkcjonariuszy policji.
Tak gwałtowny wzrost przestępczości pociągał za sobą konieczność udoskonalenia metod śledczych i profilaktycznych. Do tej pory opierano się przede wszystkim na znajomości elementu przestępczego i jego obserwacji, a także na dość prymitywnych formach przesłuchań. Teraz zaczęto coraz większą wagę przywiązywać do wykorzystywania śladów oraz identyfikacji i rejestracji kryminalnej dla celów dowodowych.
Rozwojowi kryminalistyki sprzyjał też powszechny dynamiczny rozwój nauki, a w szczególności nauk przyrodniczych i technicznych. Celem jej stało się zwalczanie przestępczości przez ujawnianie przestępstw i ich sprawców oraz uzyskiwanie środków dowodowych umożliwiających udowodnienie winy przed sądem.

Uwieńczeniem sukcesu nowej nauki stało się powstanie wyroku 1902 w Lozannie pierwszego uniwersyteckiego Instytutu Nauk Policyjnych. Założył go i prowadził szwajcarski kryminalistyk Rudolf Archibald Reiss.
W tym samym czasie w Lionie powstaje pracownia kryminalistyczna kierowana przez Edmonda Locarda.