Fantastyka pisarze: Bruce Sterling

Imiona i nazwisko     Bruce Sterling
Data i miejsce urodzenia     14 kwietnia 1954,
Stany Zjednoczone Brownsville, Teksas
Narodowość     Amerykanin
Dziedzina sztuki     Pisarstwo
Styl     cyberpunk, science fiction
Bruce Sterling na fesiwalu Ars Electronica

Bruce Sterling urodził się w Brownsville, w stanie Teksas. Od wczesnej młodości podróżował po świecie, ale najmocniej związany jest z miastem Austin w Teksasie. W tym tez mieście studiował dziennikarstwo na University of Texas. W latach 70. XX w. zaangażował się w działania grupy “Turkey City Writer's Workshop”, skupiającej pisarzy i fanów science-fiction. Pierwsze opowiadanie – “Man-made self” - opublikował Sterling w 1976 r. W roku następnym ukazała się jego powieść Involution Ocean.

W dzieciństwie Sterling spędził kilka lat w Indiach. Do tej pory jest znawcą i miłośnikiem kina indyjskiego i produkcji z Bollywood. Wielokrotnie wypowiadał się krytycznie na temat związków indyjskiego przemysłu filmowego ze światem przestępczym. W 2005 roku poślubił Jasminę Tesanović, serbską aktywistkę feministyczną, pisarkę i reżyserkę. Od tamtej pory dzieli swój czas pomiędzy Belgrad, Austin i wiele innych miejsc na świecie. Od 2007 r. mieszka w Turynie.

Twórczość

Jako pisarz, Sterling zdobył sławę serią opowiadań, których akcja toczy się w świecie "kształcerzy i mechanistów" ("The Shaper/Mechanist universe"). W świecie tym cywilizacja zasiedlająca Układ Słoneczny rozbita jest na dwa obozy: "kształcerze" opierają się na inżynierii genetycznej i manipulacji psychiką, podczas gdy "mechaniści" stawiają na cyborgizację i rozwój technik komputerowych. Do serii zalicza się również Schismatrix, jedna z najbardziej znanych powieści tego pisarza, która była nominowana w 1985 r. do Nagrody Nebula, przegrywając jednak z powieścią Gra Endera.

Bruce Sterling jest współtwórcą i głównym teoretykiem nurtu cyberpunk w literaturze science fiction. Jego zaangażowanie i elokwencja w promowaniu cyberpunku, emocjonalne podejście do “ideologicznej osi” nowego nurtu i natchnione wizjonerstwo spowodowało, ze koledzy po piórze mówili o nim, przez analogię do Mao Zedonga: "Przewodniczący Bruce".

W latach 1983-1986 pod pseudonimem Vincent Omniaveritas, Sterling redagował autorski fanzin "Cheap Truth". Periodyk ten kopiowany był na powielaczu i rozpowszechniany za darmo. Jego łamy wypełniały głównie recenzje książek i czasopism, oraz felietony na temat literatury SF i środowiska jej fanów.

W 1986 roku ukazał się pod redakcją Sterlinga zbiór opowiadań Mirrorshades, który został uznany za kanoniczne dzieło literatury cyberpunk. W 1988 r. pisarz opublikował cyberpunkową powieść Islands in the net. Roger Zelazny uznał tę książkę za satyrę na naiwny optymizm entuzjastów nowych technologii i przyrównał główną bohaterkę do wolterowskiego Kandyda. Powieść została nagrodzona Nagrodą Campbella.

W 1990 r. wspólnie z Williamem Gibsonem Sterling napisał powieść Maszyna różnicowa. Książka ta stała się jedną z najpopularniejszych powieści z gatunku steampunk, przyczyniając się do spopularyzowania tego nurtu. W 1991 r. nominowana była do Nagrody Nebula. Późniejsze opowiadania Sterlinga - Bicycle Repairman i Taklamakan - zostały nagrodzone Nagrodami Hugo.

W 1992 r. Bruce Sterling opublikował książkę pt. The Hacker Crackdown: Law and Disorder on the Electronic Frontier. Pozycja ta dokumentuje nadzieje i zagrożenia związane z cyberprzestrzenią oraz barwny świat subkultury [[Haker (bezpieczeństwo komputerowe) |hakerów]] z początku lat 90. W 1994 roku książka została udostępniona przez autora do darmowego rozpowszechniania w Internecie. Sterling od lat regularnie publikuje felietony w “Wired”, miesięczniku zajmującym się głównie badaniem oddziaływania nowych technologii na kulturę, ekonomię i politykę.

Sterling zainicjował projekt internetowej bazy danych na temat dawnych środków przekazu - "The Dead Media Project". Jego intencją było przedstawienie wynalazków, które w najróżniejszy sposób zmieniały ludzkie życie, a potem znikały niemal bez śladu, ustępując miejsca nowocześniejszym urządzeniom. W wyniku współpracy wielu internautów powstało internetowe "muzeum", skupiające informacje na temat takich środków przekazu jak: pismo kipu, poczta gołębia, dagerotyp, maszyna do pisania, telegraf, a nawet dzwonek hotelowy.

Zainteresowanie problemami środowiska naturalnego skłoniły Sterlinga do innej, niezwykłej inicjatywy. W 1998 roku powołał on do życia ruch estetyczny o nazwie "Viridian Design". Ruch ten skupia projektantów, artystów i amatorów, tworzących wzornictwo użytkowe skoncentrowane wokół idei ochrony środowiska. Sama nazwa “viridian” oznacza zieleń szmaragdową, odcień koloru zielonego, który zdaniem Sterlinga wygląda “elektrycznie i nienaturalnie”. Twórcy wirydiańscy, w tym sam Sterling, blisko współpracują z ruchem ekologistycznym, skupionym przede wszystkim wokół portalu WorldChanging. Bruce jest autorem wstępu do książki pt. WorldChanging: A User's Guide for the 21th century.

Bibliografia

Powieści
    * Involution Ocean (1977)
    * The Artificial Kid (1980)
    * Schismatrix (1985); polskie wydanie - Schizmatrix (2000)
    * Islands in the Net (1988)
    * The Difference Engine (1990), wspólnie z Williamem Gibsonem; polskie wydanie - Maszyna różnicowa (1997)
    * Heavy Weather (1994)
    * Holy Fire (1996); polskie wydanie - Święty płomień (1997)
    * Distraction (1998)
    * Zeitgeist (2000)
    * The Zenith Angle (2004)

Zbiory opowiadań
    * Mirrorshades: A Cyberpunk Anthology (1986) - zbiór opowiadań pod redakcją Sterlinga
    * Crystal Express (1989)
    * Globalhead (1992)
    * A Good Old-fashioned Future (1999)
    * Visionary in Residence (2006)

Inne książki
    * The Hacker Crackdown: Law and Disorder on the Electronic Frontier (1992) - tekst książki dostępny za pośrednictwem Project Gutenberg
    * Tomorrow Now: Envisioning the next fifty years (2002)
    * Shaping Things (mediaworks pamphlets) (2005)
    * Worldchanging: A User's Guide for the 21st Century – wstęp do książki