Prawo autorskie

Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.) wyróżnia:

* autorskie prawa osobiste
* autorskie prawa majątkowe


Powody istnienia autorskiego prawa majątkowego

Powodem wprowadzenia praw autorskich majątkowych było zabezpieczenie interesów twórców oraz wydawców. Efektem naruszenia tych właśnie praw są m.in. następujące szkody:

* utrata przez twórców zysków z tytułu rozpowszechniania utworów
* straty firm zajmujących się dystrybucją i promocją utworów
* straty państwa związane z nie odprowadzonymi podatkami


Autorskie prawa osobiste

Autorskie prawa osobiste - zespół uprawnień jakie przysługują twórcy utworu. Autorskie prawa osobiste chronią „intelektualny” związek twórcy z jego dziełem. W prawie polskim pojęcie autorskich praw osobistych reguluje art. 16 "Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych" (Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 904). Jest to rodzaj szczególnej więzi niezbywalnej i nie podlegającej zrzeczeniu się, łączącej twórcę z jego utworem a wyrażającej się w prawie:

* autorstwa utworu,
* oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania go anonimowo
* nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania
* decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności
* nadzoru nad sposobem korzystania z utworu

W przypadku programów komputerowych zakres autorskich praw osobistych ma węższy zakres. Autorom programów komputerowych przysługują jedynie prawa:

* autorstwa utworu,
* oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania go anonimowo

Autorskie prawa majątkowe

Autorskie prawa majątkowe – zespół uprawnień jakie przysługują twórcy utworu, ze szczególnym uwzględnieniem kwestii ekonomicznych tych uprawnień. W prawie polskim pojęcie autorskich praw majątkowych reguluje art. 17 (i dalsze) "Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych" (tekst jednolity Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.). Stanowi on, że:

twórcy przysługuje wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu.

Najistotniejszą częścią autorskich praw majątkowych jest tzw. prawo do korzystania i rozporządzania utworem na wszystkich polach eksploatacji (tzw. monopol autorski). Ustawa w art. 50 jako przykład wskazuje następujące pola eksploatacji (katalog nie jest zamknięty, wraz z rozwojem techniki będą powstawały bądź już istnieją inne pola eksploatacji):

* w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu - wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową,
* w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono - wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy,
* w zakresie rozpowszechniania utworu w sposób inny niż wcześniej omówione - publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.

źródło: www.wikipedia.pl
Tekst udostępniany na licencji GNU Free Documentation License