Wzór przemysłowy

Marek Szydełko
23.08.2015

Prawo autorskie przyznaje ochronę również wzorom przemysłowym. Korzystają one ponadto z ochrony przewidzianej w ustawie o własności przemysłowej. Dlatego też niekiedy uzależnia się przyznanie autorskiej ochrony prawnej wzorom przemysłowym od spełnienia nieco wyższych wymagań niż w przypadku innych utworów.

Wzorem przemysłowym jest nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego części, nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, strukturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację. Jako wytwór należy rozumieć m. in. każdy przedmiot wytworzony w sposób przemysłowy lub rzemieślniczy, obejmujący w szczególności opakowanie, symbole graficzne oraz kroje pisma typograficznego, z wyłączeniem programów komputerowych.

Na wzór przemysłowy udziela się prawa z rejestracji. Przez uzyskanie prawa z rejestracji uprawniony nabywa prawo wyłącznego korzystania z wzoru przemysłowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.

Prawa z rejestracji wzoru udziela się na 25 lat od daty dokonania zgłoszenia w Urzędzie Patentowym (z ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r., Prawo własności przemysłowej Dz.U. 2001 Nr 49 poz. 508) – PM.]

Ponieważ Konstytucja Stanów Zjednoczonych daje Kongresowi możność „promowania postępu w nauce i sztukach użytkowych,”[28] o prawach autorskich czy patentach stanowi niemal wyłącznie prawo federalne. Tym niemniej wciąż źródłem konkretnych rozwiązań prawnych dotyczących rozmaitych aspektów związanych z własnością intelektualną, jak np. własność patentów, jest prawo stanowe, które ma tendencję do ujednolicania się od stanu do stanu.[29] Z kolei bazujące na międzystanowej umowie handlowej federalne znaki handlowe nie są explicite autoryzowane przez Konstytucję, toteż obejmują jedynie znaki handlowe biorące udział w międzystanowej wymianie handlowej.[30] Znaki handlowe uznane w prawie stanowym dalej istnieją, gdyż nie zostały jeszcze całkowicie wyparte przez znaki federalne, lecz te ostatnie są uważane za ważniejsze oraz mocniejsze z handlowego punktu widzenia. Wreszcie, tajemnica handlowa bardziej chroniona jest przez prawo poszczególnych stanów, nie federalne.[31]

Wielu laików, również wśród libertarian, ma znikomą wiedzę na temat własności intelektualnej i nader często myli prawa autorskie, znaki handlowe i patenty. Powszechnie i, niestety, niezgodnie z prawdą, uważa się, że amerykański system chroni tego wynalazcę, który jako pierwszy złoży wniosek patentowy w odpowiednim urzędzie, tj. iż ma on pierwszeństwo wobec tego, który swoje dzieło zarejestrował później. Tymczasem, w odróżnieniu od tego systemu, obowiązującego w większości innych krajów, w USA liczy się pierwszy wynalazca.[32]

Zgłoś swój pomysł na artykuł

Więcej w tym dziale Zobacz wszystkie