Azot, fosfor, potas – trzy kluczowe makroelementy. Jak uzupełnić ich niedobory w glebie?

Piotr Kowalczyk
23.10.2024

W Polsce mamy wyraźny deficyt żyznych gleb, co wymusza na producentach rolnych stosowanie wysokojakościowych nawozów – zarówno celowanych, jak i wieloskładnikowych. Najważniejszym zadaniem jest uzupełnienie ewentualnych niedoborów trzech kluczowych makroelementów, czyli azotu, fosforu i potasu. Jak to zrobić? Po garść wskazówek zapraszamy do naszego artykułu.

Za co odpowiadają te makroelementy?

Azot, fosfor i potas są podstawowymi składnikami odżywczymi roślin uprawnych. Nawet niewielkie niedobory tych makroelementów w glebie mogą mieć skrajnie negatywny wpływ na plonowanie oraz jakość uzyskanych plonów.

Przyjrzyjmy się bliżej wpływowi azotu, fosforu i potasu na proces wegetacyjny roślin uprawnych.

  • Azot (N) – jest podstawowym składnikiem białek będących materiałem budulcowym komórek roślinnych. Bierze udział w procesach fotosyntezy, umożliwia roślinom syntezę chlorofilu. Największe zapotrzebowanie na azot pojawia się w okresie wegetacji, gdy rozwijają się liście i łodygi.
  • Fosfor (P) – bierze udział w procesie transferowania energii w komórkach roślinnych, uczestniczy również w syntezie kwasów nukleinowych, odpowiadając za rozwój korzeni i zwiększając przyswajalność składników odżywczych.
  • Potas (K) – reguluje gospodarkę wodną roślin uprawnych, wzmacnia struktury komórkowe oraz wpływa na aktywność enzymów. Jest niezwykle istotny z punktu widzenia odporności roślin na stresy środowiskowe, w tym suszę czy choroby.

Nawozy celowane

Chcąc uzupełnić niedobory ww. makroelementów w pierwszej kolejności warto rozważyć zastosowanie nawozów celowanych, czyli jednoskładnikowych. W przypadku nawozu azotowego będzie to np. mocznik, nawozu fosforowego – superfostat, a nawozu potasowego np. sól potasowa.

Nawozy jednoskładnikowe sprawdzają się najlepiej w sytuacji, gdy analiza gleby wykazała znaczne niedobory rzeczywiście tylko jednego makroelementu. Wówczas zastosowanie popularnego nawozu NPK (wieloskładnikowego) mogłoby skutkować tzw. przenawożeniem i przynieść szkody nie tylko w uprawie, ale też środowisku naturalnym.

Porada eksperta :

Decyzję o zastosowaniu jakiegokolwiek nawozu zawsze warto oprzeć o szczegółowe wyniki badania składu gleby.

Nawozy wieloskładnikowe NPK

Wygodnym i szybkim sposobem na uzupełnienie niedoborów azotu, fosforu i potasu w glebie jest zastosowanie nawozu wieloskładnikowego, nazywanego nawozem NPK (od N – azot, P – fosfor i K – potas). Zawiera on odpowiednie dawki każdego z tych makroelementów (wyrażone procentowym udziałem w składzie preparatu).

Nawozy NPK cieszą się rosnącą popularnością wśród rolników, ponieważ pozwalają kompleksowo zadbać o odżywienie roślin uprawnych, a przy tym mogą poprawiać strukturę gleby i działać długofalowo, zapewniając optymalne warunki uprawy w całym okresie wegetacji roślin. Zaletom nawozów wieloskładnikowych bliżej przyjrzymy się w osobnym artykule.

Uwaga eksperta:

Wybierając nawóz wieloskładnikowy NPK należy zwrócić baczną uwagę na stosunek poszczególnych makroelementów. Jest on określony przez producenta nawozu w opisie danego preparatu. Przykładowo: nawóz NPK 10-20-30 to taki, w którym azot stanowi 10%, fosfor 20% a potas 30% składu. Resztę zajmują mikroelementy i tzw. wypełniacze, których wybór i procentowy udział jest uzależniony od przeznaczenia nawozu wieloskładnikowego.” Źródło: https://polfert.com.pl/poradnik-nawozenia/czym-sa-nawozy-npk-i-co-trzeba-o-nich-wiedziec

Zarówno nawozy celowane (azotowe, fosforowe i potasowe), jak i wieloskładnikowe NPK, znajdziesz w stałej ofercie hurtowni nawozów Zachęcamy do bezpośredniego kontaktu z naszymi doradcami (specjaliści w redakcji Mindly.pl), którzy udzielą Ci bezpłatnej pomocy w zakresie wyboru odpowiednich nawozów do Twojego gospodarstwa oraz wskażą, gdzie je najlepiej zakupić.

Polecam też publikację:
Instytut Chemii Nieorganicznej, Gliwice. Wieloskładnikowe nawozy ciekłe z polifosforanami: https://www.researchgate.net/profile/Barbara-Cichy/publication/309293564_nawozy_wielosk/links/5808bb7808ae5ed04c00fa06/nawozy-wielosk.pdf  

Zgłoś swój pomysł na artykuł

Więcej w tym dziale Zobacz wszystkie