Kiedy należy wapnować glebę?

Wapnowanie gleby to jeden z najpopularniejszych, a na pewno najczęściej przeprowadzanych zabiegów agrotechnicznych. Wynika to z faktu, iż znaczna część gleb w naszym kraju ma odczyn kwaśny lub bardzo kwaśny, co nie jest korzystne z punktu widzenia uprawy większości roślin, z których produkuje się żywność i pasze. W naszym artykule wyjaśniamy, kiedy i z jaką częstotliwością należy wapnować glebę.

Po co właściwie przeprowadza się wapnowanie gleby?

Wapnowanie ma na celu zmianę odczynu gleby na lekko kwaśny, obojętny lub lekko zasadowy. Warto wiedzieć, że zdecydowana większość roślin uprawnych preferuje glebę o pH między 6,0 a 7,0. Taka gleba ułatwia przyswajanie niezbędnych składników odżywczych, w tym podawanych w formie nawozów doglebowych.

W glebach lekko kwaśnych, lekko zasadowych, a najlepiej obojętnych, zdecydowanie wzrasta przyswajalność kluczowych mikro- i makroelementów, w szczególności potasu, magnesu oraz fosforu, które stanowią niezbędne składniki budulcowe roślin, mając wpływ na wielkość plonowania i jakość uzyskiwanych plonów. Jednocześnie wapnowanie pozwala uzupełnić niedobory wapnia.

Warto wiedzieć:

"Silne zakwaszenie gleby, spowodowane przede wszystkim nadmiernym stosowaniem nawozów azotowych oraz ogólną mineralizacją materii organicznej, to jeden z najpilniejszych problemów, jakie musi rozwiązać przedsiębiorca rolny przed rozpoczęciem siewu."
Źródło: https://polfert.com.pl/poradnik-nawozenia/podstawy-wapnowania-gleby

Terminy wapnowania gleby

Zgodnie z ogólnie przyjętą zasadą wapnowanie gleby zawsze przeprowadzamy po żniwach. Najczęściej rolnicy decydują się na wykonanie tego zabiegu jesienią, ewentualnie późnym latem. Taki termin wapnowania sprzyja równomiernemu, a przy tym stopniowemu odkwaszeniu gleby w okresie zimowym, dzięki czemu wiosną jej odczyn będzie już znacznie korzystniejszy dla roślin.

Porada eksperta

Na tempo i skuteczność wapnowania duży wpływ ma zimowa aura. Im więcej opadów śniegu i deszczu, tym lepszych efektów można się spodziewać. Analogicznie: wolniejszemu odkwaszaniu sprzyja mroźna i sucha aura. Dodajmy, że zabieg wapnowania powinno się przeprowadzić w bezdeszczowy dzień.

Jesienne wapnowanie gleby pozwala ustabilizować procesy biologiczno-chemiczne w gruncie i tym samym przygotować glebę do wiosennych prac agrotechnicznych – włącznie z siewem oraz nawożeniem nawozami azotowymi (które zwyczajowo zmieniają odczyn gleby na kwaśny).

Niektórzy rolnicy decydują się również na wapnowanie wiosną, co jest dopuszczalne, ale tylko w przypadku gleb o lekko kwaśnym pH oraz wtedy, gdy zastosujemy wolno działający nawóz wapniowy, jak chociażby kreda.

Powinieneś wiedzieć:

„Od wielu lat udział gleb bardzo kwaśnych i kwaśnych w Polsce przekracza średnio 50% powierzchni użytków rolnych. Istnieją jednak i takie obszary, gdzie gleby najsilniej zakwaszone stanowią ponad 80% powierzchni (rys. 1). W tych rejonach częstość narażenia na większe ilości aktywnych form metali jest większa niż na glebach o optymalnym odczynie. Natomiast stosowane dawki wapna w ostatnich latach wynoszą średnio nieco ponad 90 kg CaO/ha/rok i dalece odbiegają od faktycznych potrzeb.” Źródło: http://www.wapno-info.com.pl/download/files/1384.pdf

Częstotliwość wapnowania gleby

Tutaj wszystko zależy od tego, z jaką glebą mamy do czynienia. Przyjmuje się, że w przypadku gleb lekkich zabieg wapnowania powinno się przeprowadzać co około 2 lata. Jeśli chodzi o gleby ciężkie, to wystarczające powinno być nawożenie wapnem z częstotliwością co 4 lata. Wynika to z faktu, iż z gleb lekkich wapń jest stosunkowo szybko wymywany przez deszcz.

Na koniec dodajmy, że decyzję o przeprowadzeniu zabiegu wapnowania gleby należy podjąć w oparciu o wyniki badania gruntu. Takie badanie ma na celu oznaczenie pH gleby oraz jej składu fizykochemicznego, ze szczególnym uwzględnieniem zawartości makro- i mikroelementów, co jest podstawą opracowania planu nawożenia.