Jak banki liczą zdolność kredytową?

Maciej Piwowski
06.11.2020

Wybierając się do banku po kredyt, czy to hipoteczny, samochodowy, ratalny czy gotówkowy, zawsze zostaniemy dość dokładnie prześwietleni. Bank musi sprawdzić, z kim ma do czynienia, aby móc określić poziom swojego ryzyka. Od tej oceny zależy zdolność kredytowa klienta. Czym ona właściwie jest? Jak banki ją liczą?

Zdolność kredytowa, czyli?

Zdolność kredytowa jest niczym innym, jak obliczonym przez bank prawdopodobieństwem, że klient spłaci zaciągnięty kredyt w ustalonym terminie wraz z naliczonymi odsetkami. Pisząc inaczej: bank ocenia własne ryzyko i na tej podstawie podejmuje decyzję o tym, czy udzielić klientowi kredytu i – co bardzo ważne – w jakiej kwocie.

Przykładowo: pracownik banku informuje klienta, że jego zdolność kredytowa to 200 000 złotych. Oznacza to, że zdaniem banku klient będzie w stanie oddać maksymalnie taką kwotę w założonym terminie – na przykład 20 lat.

Właśnie dlatego często mówi się, że zdolność kredytowa jest po prostu maksymalną kwotą kredytu możliwą do uzyskania w danym banku. Nie jest to precyzyjna definicja, ale dobrze oddaje istotę tego mechanizmu.

Co ma wpływ na zdolność kredytową?

Klient ubiegający się o kredyt zostanie dokładnie prześwietlony pod kątem swojej sytuacji finansowej i osobistej. Bank z pewnością sprawdzi historię kredytową klienta w Biurze Informacji Kredytowej. Jeśli jest ona słaba lub w ogóle jej nie ma (to nawet gorszy scenariusz), to zdolność kredytowa automatycznie zostanie obniżona.

Każdy bank oblicza zdolność kredytową nieco inaczej, choć istnieją tutaj stałe, uniwersalne punkty wspólne. Są to przede wszystkim:

  • wysokość dochodów,
  • forma zatrudnienia (czy jest to umowa o pracę na czas nieokreślony, umowa cywilnoprawna etc.),
  • wiek osoby starającej się o kredyt,
  • wysokość wkładu własnego – w przypadku kredytów hipotecznych banki oczekują dziś minimum 20% wkładu własnego,
  • aktualne zobowiązania finansowe (inne kredyty, karta kredytowa, zakup ratalny etc.),
  • liczba osób będących na utrzymaniu klienta,
  • miesięczne koszty utrzymania,
  • dotychczasowa historia kredytowa.

Na zdolność kredytową wpływa również wnioskowana kwota kredytu oraz okres jego spłaty. Teoretycznie im dłużej klient zobowiąże się spłacać kredyt, tym powinien uzyskać wyższą kwotę finansowania. Nie zapominajmy jednak, że wydłużenie umowy spowoduje także wzrost kosztu kredytu (wyższa suma odsetek).

Jak bank liczy zdolność kredytową?

Wyżej wymienione informacje na temat klienta trafiają do analityka bankowego, który w oparciu o nie tworzy profil kredytobiorcy. Jeśli wpisuje się on w model przyjęty przez bank, to klient otrzyma propozycję zaciągnięcia kredytu, ale tylko w takiej kwocie, jaka odpowiada akceptowanemu przez bank ryzyku.

Czyli: jeśli w ocenie banku klient będzie w stanie spłacić kredyt samochodowy w wysokości 70 000 złotych w 4 lata, to taka propozycja zostanie mu złożona. Podlega ona oczywiście negocjacjom, ale bank zawsze stoi na uprzywilejowanej pozycji, bo dysponuje modelem matematycznym, a przede wszystkim pieniędzmi, których potrzebuje klient.

Rekomendacja T

Nie możemy również pominąć wątku rekomendacji T, która została wydana przez Komisję Nadzoru Finansowego w 2010 roku i znowelizowana 3 lata później. Rekomendacja T zobowiązuje banki do tego, aby przy obliczaniu zdolności kredytowej klienta brały pod uwagę stosunek przyszłej raty kredytu do dochodu kredytobiorcy.

Pisząc prościej: bank nie może dopuścić do sytuacji, w której wysokość raty kredytu przekroczyłaby 50% dochodów netto klienta (w przypadku zarabiających poniżej średniej krajowej) oraz 65% dochodów netto (w przypadku zarabiających powyżej średniej krajowej).

Wiedząc już, czym jest zdolność kredytowa, możesz o wiele świadomiej zacząć rozglądać się za takim kredytem, na jaki Cię stać. Jedną z najkorzystniejszych ofert kredytów gotówkowych i hipotecznych ma BNP Paribas Bank Polska. Można się z nią zapoznać na stronie https://www.bankier.pl/smart/wizytowka/bnp-paribas-bank-polska.

Artykuł partnera.

Zgłoś swój pomysł na artykuł

Więcej w tym dziale Zobacz wszystkie