Zwolnienia grupowe – o czym należy pamiętać?

Jerzy Biernacki
14.11.2022

Przedsiębiorca, chcąc uchronić firmę przed poważnymi problemami finansowymi lub upadkiem, może zdecydować się na zwolnienie części załogi. Nie może jednak zrobić tego w sposób dowolny. Jeśli chce przeprowadzić zwolnienia grupowe, muszą być one zgodne z zasadami opisanymi w odpowiedniej ustawie. O czym należy pamiętać?

Zwolnienia grupowe – czym są w świetle przepisów?

Nie każde rozwiązanie umowy z większą liczbą pracowników w tym samym czasie jest w rozumieniu ustawy zwolnieniem grupowym. Aby tak było, muszą zostać spełnione określone warunki. Przede wszystkim powód zakończenia stosunku pracy nie może wynikać z przyczyn dotyczących osób zatrudnionych. Może natomiast być spowodowany sytuacją kryzysową związaną z:

  • zmianami na rynku,
  • konkurencją,
  • ogólnym kryzysem gospodarczym,
  • zdarzeniem losowym.

Istotna jest także liczebność osób, które mają zostać objęte zwolnieniami grupowymi. Aby można było o nich mówić, przedsiębiorca musi rozwiązać umowę z następującą liczbą zatrudnionych w ciągu 30 dni:

  • 10 pracowników, jeśli firma zatrudnia ich mniej niż 100,
  • 10% pracowników, jeśli firma zatrudnia od 100 do 300 osób,
  • 30 pracowników, jeśli firma zatrudnia powyżej 300 osób.

Warto pamiętać, że powyższe wartości dotyczą pracowników zatrudnionych na umowę o pracę. Nie wlicza się do nich osób pracujących tymczasowo lub na umowę zlecenia lub o dzieło.

Kogo nie można objąć zwolnieniem grupowym?

Ustawa reguluje także, z kim nie można rozwiązać stosunku pracy w ramach zwolnień grupowych. Dotyczy to tak zwanych pracowników znajdujących się pod wzmożoną ochroną. Nie oznacza to jednak, że przedsiębiorca nie może podjąć żadnych działań wobec takich osób.

Może wypowiedzieć im dotychczasowe warunki pracy i płacy, na przykład obniżyć wynagrodzenie, ale nie może ich zwolnić. Kogo dotyczą takie zasady?

Wśród uprzywilejowanych grup znajdują się:

  • członkowie z zakładowej organizacji związkowej, którzy są przez tę organizację upoważnieni do reprezentowania jej wobec pracodawcy,
  • członkowie Europejskiej Rady zakładowej,
  • członkowie zarządu funkcjonującej w zakładzie organizacji związkowej,
  • społeczni inspektorzy pracy,
  • członkowie specjalnych zespołów negocjacyjnych,
  • zasadniczej służby wojskowej lub przeszkolenia wojskowego.

Takie osoby podlegają zwolnieniom grupowym tylko wówczas, gdy firma jest likwidowana lub gdy ogłoszono stan jej upadłości.

Jakie obowiązki ciążą na pracodawcy?

Zwolnienia grupowe są też regulowane pod względem trybu ich przeprowadzania. Jednym z ważnych obowiązków zatrudniającego jest konsultacja ze związkami zawodowymi. Następnie musi on powiadomić lokalny urząd pracy o ustaleniach przyjętych podczas negocjacji z tym organem.

W piśmie skierowanym do urzędu pracy muszą znaleźć się następujące informacje:

  • okres, w którym grupowe zwolnienie pracowników zostanie dokonane,
  • informacja o przeprowadzeniu konsultacji dotyczących zwolnienia grupowego ze związkami zawodowymi lub przedstawicielami pracowników,
  • liczba zatrudnionych pracowników w przedsiębiorstwie, a także liczba zwalnianych pracowników wraz z uzasadnieniem przyczyn ich zwolnienia.

Dopiero 30 dni po dostarczeniu takiego dokumentu pracodawca może rozwiązać stosunek pracy z zatrudnionymi w ramach zwolnień grupowych.

Artykuł partnera.

Zgłoś swój pomysł na artykuł

Więcej w tym dziale Zobacz wszystkie