Hipparchos

190 p.n.e. - 120 p.n.e.

Grecki matematyk, geograf i astronom. Pracował w Aleksandrii i na Rodos, stworzył podstawy teorii planet, która następnie została rozwinięta przez Ptolemeusza. Był zwolennikiem geocentryzmu. Odrzucił teorię sfer homocentrycznych (krążących wokół Ziemi), gdyż była ona niezgodna z odkrytymi przez niego nieregularnościami ruchu ciał niebieskich. Nie chcąc zaprzeczyć centralnemu miejscu Ziemi, stworzył nową własną teorię budowy wszechświata, zwaną „teorią epicykli i deferentów”. Jej podstawę stanowiło nakładanie się dwóch i większej liczby jednostajnych ruchów kołowych tak, aby środek jednego obracającego się koła poruszał się po obwodzie koła drugiego. Dobranie odpowiedniej liczby kół oraz kierunków i prędkości ich obrotu pozwalało na otrzymanie wielu złożonych ruchów. Najprostszym układem są dwa koła obracające się w tym samym kierunku. Koło większe nazywa się deferentem, a mniejsze  epicyklem. Ziemia znajduje się w centralnym punkcie deferentu, a krążąca wokół niej planeta na obwodzie epicyklu, którego środek porusza się ruchem jednostajnym po obwodzie deferentu, ten z kolei takim samym ruchem obraca się dokoła nieruchomego globu ziemskiego. Ze względu na zbyt nieregularne ruchy Słońca i Księżyca, by można je było zinterpretować za pomocą tej teorii, Hipparch stwierdził, że muszą się one poruszać po ekscentryku, czyli  okręgu, którego środek znajduje się poza Ziemią.

Największe osiągnięcia:

• zmierzył odległość Ziemi od Księżyca
• zmierzył czas obiegu Ziemi wokół Słońca
• zmierzył kąt nachylenia ekliptyki do równika niebieskiego
• zmierzył mimośród orbity ziemskiej
• odkrył zjawisko precesji i zmierzył szybkość przesuwania się punktu Barana
• wprowadził południki i równoleżniki
• wykonał atlas 1080 gwiazd
• wprowadził wielkości gwiazdowe, stosowany do dziś sposób oceny jasności gwiazd
• wynalazł Astrolabium.

Ciekawostki:

• Opracował "tablicę cięciw" (odpowiednik tablicy sinusów) czym zapoczątkował rozwój trygonometrii, a także pracował nad projekcjami kartograficznymi, czym zapoczątkował rozwój geografii kartograficznej.
• Prace Hipparcha zaginęły, znane są z m.in. Almagestu i innych dzieł.
• Jego imieniem został nazwany  jeden ze sztucznych satelitów Europejskiej Agencji Kosmicznej, który wykonał dokładne pomiary położenia ponad 100 000 bardzo odległych gwiazd