Otwarcie granic dało początek handlu bez barier, a firmom nieograniczony rozwój. Jednak w momencie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, nastąpiła zmiana zasady opodatkowania VAT, zastąpiono pojęcia eksport i import oraz uproszczono sposób zapłaty podatku. Jakie wymagania obecnie musi spełnić przedsiębiorca, by zgodnie z prawem dokonywać transakcji wewnątrzwspólnotowych?
NIP to Numer Identyfikacji podatkowej nadawany przez naczelnika urzędu skarbowego, wykorzystywany do identyfikacji podatników na terenie Polski. Jeżeli osoba fizyczna ma nadany PESEL, to jest on jej identyfikatorem podatkowym. Nie nadaje się numeru NIP, gdy nie prowadzi ona działalności gospodarczej, nie jest zarejestrowana jako podatnik VAT ani nie jest płatnikiem składek ZUS ani podatków. Natomiast każdy pozostały płatnik podatków oraz składek ubezpieczeniowych musi posiadać jedyny numer NIP, który jest przypisany do osoby lub podmiotu. Raz nadany NIP zostaje z jego właścicielem do śmierci bez względu na liczbę i rodzaje posiadanych przedsiębiorstw i nie przechodzi nawet na spadkobiercę przedsiębiorstwa. Osoba fizyczna rozpoczynająca działalność uzyskuje NIP po złożeniu wniosku w CEIDG lub za pośrednictwem formularza NIP-7 złożonego bezpośrednio do Urzędu Skarbowego. Natomiast podmioty rejestrujący się do KRS, otrzymują NIP automatycznie po zamieszczeniu danych w CRP KEP.
Numer NIP EU, to tak zwany NIP „europejski” i ma związek z otwarciem rynku europejskiego. Jest to identyfikator podatnika VAT dla potrzeb handlu wewnątrzwspólnotowego, który jest określony w ustawie o podatku od towarów i usług. Współczesny handel międzynarodowy dla przedsiębiorców oznacza nie tylko szansę na zdobycie nowych kontrahentów, ale także wiąże się z dodatkowymi obowiązkami formalno-podatkowymi. Każdy podmiot prowadzący działalność gospodarczą, który ma zamiar prowadzić wymianę towarową z krajami UE, ma obowiązek zawiadomić o tym fakcie naczelnika urzędu skarbowego w formie zgłoszenia rejestracyjnego na odpowiednim druku przed jej rozpoczęciem. Wraz z rejestracją wydawany jest nowy numer NIP EU, składający się z dotychczasowego 10-ciocyfrowego polskiego identyfikatora plus przedrostek PL (kod kraju). Jest on jednocześnie przepustką na europejski rynek handlowy i musi się znaleźć na każdym dokumencie potwierdzającym sprzedaż dla zagranicznego kontrahenta. To jeszcze nie koniec obowiązków. Po każdym okresie rozliczeniowym, podatnik musi złożyć odpowiednią deklarację do właściwego organu skarbowego. Jeśli za kolejne 3 kolejne miesiące lub kwartał nie złoży takiego zeznania podatkowego lub nie wykaże na nim operacji, to naczelnik urzędu skarbowego ma możliwość wykreślenia takiego podmiotu z VAT-EU. Przy czym nie ma obowiązku informowania przedsiębiorcy o odebraniu mu statusu podatnika VAT-EU.
Przedsiębiorca, który swoją ofertę kieruje do kontrahentów z innego kraju UE, może swoją sprzedaż opodatkować stawką 0%. Jednak nabywca musi posiadać właściwy i ważny numer NIP EU. Zarówno wystawienie jak i przyjęcie faktury od zagranicznego kontrahenta, który nie jest czynnym podatnikiem, może być uznane przez organy podatkowe za próbę wyłudzenia podatku. Aby zabezpieczyć się przed konsekwencjami, należy zweryfikować partnera biznesowego pod tym kątem przy użyciu odpowiednich narzędzi. W tym celu stworzono system VIES, z angielskiego VAT Information and Exchange System. Jest to wyszukiwarka, która pobiera informacje z krajowych baz danych podatników. Katalogi te zawierają numery identyfikacyjne do VAT i daty ich przyznania a także dane osobowe podatników i ich adresy. Przy czym przepisy podatkowe jedynie wymagają sprawdzenia, czy nabywca jest czynnym podatnikiem VAT dla celów wymiany wewnątrzwspólnotowej. Stworzenie takiego systemu wymiany informacji w zakresie VAT miało na celu sprawniejszą komunikację państw członkowskich w sprawie określenia zobowiązań podatkowych z tytułu transakcji wewnątrzwspólnotowych. W wyniku czego usprawniono system kontroli procesów gospodarczych wewnątrz Unii Europejskiej, a co za tym idzie ulepszono procedury przeciwdziałania zjawisku unikania opodatkowania.
O kraju opodatkowania przedmiotu transakcji oraz o wysokości naliczonej stawki VAT decyduje status podatkowy stron uczestniczących w wymianie handlowej. Aby zastosować zerową stawkę w wewnątrzwspólnotowej wymianie, sprzedawca musi ją dokonać z czynnym podatnikiem VAT. To właśnie na podatniku ciąży obowiązek weryfikacji kontrahenta. Według przepisów usługodawca może uznać, że usługobiorca ma odpowiedni status podatnika, gdy uzyska dowolny, rzetelny dowód potwierdzający ten fakt lub uzyska potwierdzenie ważności przekazanego NIP EU w momencie dokonywania dostawy lub na dzień wystawiania faktury. Tu z pomocą przychodzi system VIES dostępny online, który zwraca informacje według stanu na dzień przesłania zapytania. Można uzyskać odpowiedź, że dany numer istnieje lub że jest nieaktywny.
Inną metodą jest kontakt z lokalną administracją podatkową. Jednostka taka na wniosek zainteresowanego, potwierdza zidentyfikowanie określonego podmiotu na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych. Wniosek taki składa się na piśmie, faksem, telefonicznie albo pocztą elektroniczną. Jednak rozwiązaniem najczęściej stosowanym przez przedsiębiorców jest wykorzystanie specjalnych modułów do sprawdzania kontrahentów w VIES, jakie można znaleźć w niektórych programach do fakturowania.
Artykuł przygotowany przez Complay, producenta oprogramowania FakturaLight.
Artykuł partnera.
Redakcja Reklama Kontakt Nasze portale i blogi
Wszelkie prawa zastrzeżone | Dział tematyczny Mindly.pl | Zasady korzystania & Polityka prywatności
