Wymagania prawne w ochronie środowiska w Polsce /ustawa 2001

10.9 Ochrona przed hałasem

Zasadnicze znaczenie dla tej materii mają przepisy ustawy Prawo ochrony środowiska z 2001 r., która definiuje hałas jako dźwięki o częstotliwości od 16 Hz do 16 000 Hz. Traktowany jest on na gruncie tej ustawy jako emisja rozumiana jako wprowadzana bezpośrednio lub pośrednio, w wyniku działalności człowieka, do powietrza energia.

Podstawowym wymaganiem w tym zakresie jest nieprzekraczanie dopuszczalnych poziomów hałasu poza terenem objętym tytułem prawnym (prawo własności, użytkowanie wieczyste, dzierżawa, trwały zarząd etc.), w związku z eksploatacją urządzeń technicznych i obiektów budowlanych.
Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku określane są dla terenów związanych z pobytem ludzi, osobno dla pory nocy i pory dnia, a wyrażane są równoważnym poziomem hałasu A w dB.
(Dygresja: W środowisku pracy i na stanowiskach pracy obowiązują odrębne normy, określone na podstawie Kodeksu pracy.)
Dla zrozumienia przepisów dotyczących hałasu warto zapoznać się z czterema podstawowymi wskaźnikami hałasu, którymi operuje się w tych przepisach. Wskaźniki hałasu to parametry hałasu określone poziomem dźwięku A wyrażonym w decybelach (dB), w tym:

• wskaźniki hałasu mające zastosowanie do prowadzenia długookresowej polityki w zakresie ochrony środowiska przed hałasem, w szczególności do sporządzania map akustycznych oraz programów ochrony środowiska przed hałasem:
• LDWN - długookresowy średni poziom dźwięku A wyrażony w decybelach (dB), wyznaczony w ciągu wszystkich dób w roku, z uwzględnieniem pory dnia (rozumianej jako przedział czasu od godz. 600 do godz. 1800), pory wieczoru (rozumianej jako przedział czasu od godz. 1800 do godz. 2200) oraz pory nocy (rozumianej jako przedział czasu od godz. 2200 do godz. 600),
• LN - długookresowy średni poziom dźwięku A wyrażony w decybelach (dB), wyznaczony w ciągu wszystkich pór nocy w roku (rozumianych jako przedział czasu od godz. 2200 do godz. 600),
• wskaźniki hałasu mające zastosowanie do ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska w odniesieniu do jednej doby (i te są najważniejsze z punktu widzenia codziennej praktyki przedsiębiorcy):
• LAeq D - równoważny poziom hałasu dla pory dnia (rozumianej jako przedział czasu od godz. 600 do godz. 2200),
• LAeq N - równoważny poziom hałasu dla pory nocy (rozumianej jako przedział czasu od godz. 2200 do godz. 600).

Jeżeli działalność nie powoduje przekroczeń dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku, to emisja hałasu nie wymaga pozwolenia i nie rodzi obowiązków finansowych.

Obowiązujące obecnie dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku określone zostały w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 29 lipca 2004 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku. (Dz. U. Nr 178, poz. 1841).

Na etapie inwestycyjnym przedsiębiorca powinien zadbać, aby w fazie planowania i budowy swojego zakładu zagadnienia związane z hałasem zostały uwzględnione przez projektanta, który powinien zapewnić, że poziom hałasu nie będzie przekraczał dopuszczalnych norm (norm środowiskowych).

Na etapie eksploatacji, przedsiębiorca nie musi z góry uzyskiwać pozwolenia na emitowanie hałasu.

(Dygresja: Na etapie eksploatacji przedsiębiorca powinien dbać o odpowiedni poziom hałasu w środowisku pracy, czyli o ten poziom hałasu, który ma przede wszystkim wpływ na pracowników.)

Przedsiębiorca powinien również dbać o to, by poziom hałasu „na granicy działki zakładu” nie przekraczał limitów określonych dla różnego rodzaju terenów (zasadniczo ciszej musi być tam, gdzie mieszkają ludzie, a głośniej może być tam, gdzie ludzie pracują, handlują, jeżdżą samochodami – limity te określone zostały w ww. rozporządzeniu w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku).

W przypadku stwierdzenia przez organ ochrony środowiska, na podstawie pomiarów własnych, pomiarów dokonanych przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska lub pomiarów podmiotu obowiązanego do ich prowadzenia, że poza zakładem, w wyniku jego działalności, przekroczone są dopuszczalne poziomy hałasu, organ ten wydaje decyzję o dopuszczalnym poziomie hałasu. Za przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu uważa się przekroczenie wskaźnika hałasu LAeq D lub LAeq N.

W decyzji o dopuszczalnym poziomie hałasu mogą być określone wymagania mające na celu nieprzekraczanie poza zakładem dopuszczalnych poziomów hałasu, a w szczególności:

• rozkład czasu pracy źródeł hałasu dla całej doby, wraz z przewidywanymi wariantami,
• zakres i sposób prowadzenia pomiarów poziomu hałasu,
• sposób postępowania w przypadku uszkodzenia aparatury służącej do pomiarów poziomu hałasu, jeżeli jej zastosowanie jest wymagane,
• sposób i częstotliwość przedkładania pomiarów.

Decyzja o dopuszczalnym poziomie hałasu wywołuje skutki prawne po upływie 6 miesięcy od dnia, w którym stała się ostateczna. Najbardziej dotkliwym skutkiem prawnym wydania decyzji o dopuszczalnym poziomie hałasu jest fakt, że za przekroczenie warunków określonych w tej decyzji przedsiębiorca może ponosić administracyjną karę pieniężną. Wysokość kary zależy od pory doby i wielkości przekroczenia dopuszczalnego poziomu hałasu. Jednostkowa (dzienna) stawka kary za przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu przenikającego do środowiska wynosi może wynosić nawet 48 zł za 1 dB przekroczenia.

Decyzja o dopuszczalnym poziomie hałasu może ulec zmianie w przypadku:

• uchwalenia albo utraty mocy obowiązującej miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dotyczącego terenów objętych oddziaływaniem hałasu z zakładu,
• zmiany faktycznego zagospodarowania i wykorzystania nieruchomości, na które oddziałuje hałas z zakładu, nieobjętych miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego,
• zmiany obowiązujących dopuszczalnych poziomów hałasu.

PS
Aktualnie oboowiązującym jest ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA, z dnia 14 czerwca 2007 r., w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku //11.12.2008