Fantastyka książki: Mitologia Cthulhu

Mateusz Nowak
06.09.2015

Wielcy Przedwieczni – fikcyjne demoniczne lub boskie istoty, występujące w utworach H. P. Lovecrafta i jego kontynuatorów. Obecnie występują w wielu utworach (komiksach, grach komputerowych) nawiązujących do tzw. Mitologii Cthulhu.

Wielcy Przedwieczni powstali w kosmosie na długo nim narodzili się pierwsi ludzie czy powstała Ziemia. Są to istoty potężne (pod względem rozmiarów i mocy), mające władze nad umysłami i snami innych istot obdarzonych świadomością. Służą im całe cywilizacje pozaziemskie i słabsi bogowie, czczą ich również niektórzy ludzie.

Jeden z wielkich przedwiecznych – Cthulhu – przybył na Ziemię 1,4 miliarda lat temu z odległego systemu Xoth, razem ze swym potomstwem, i założył tutaj miasto R'lyeh. Miasto to następnie zatonęło, a Cthulhu zapadł w wieczny sen. Inni Wielcy Przedwieczni zadomowili się w Krainie Snów (np. Bokrug) lub odległych systemach planetarnych czy pustce kosmosu (np. Hastur), a jeszcze inni na granicy wymiarów lub po prostu w innych wymiarach.

Wielcy Przedwieczni egzystują w naszym wszechświecie i posiadają kształt, chociaż złożeni są z czegoś innego niż zwykła materia. Bogowie przebywający poza naszym wszechświatem nazywani są Bogami Zewnętrznymi.

Wśród wielu istot, które można nazwać Wielkimi Przedwiecznymi, można wymienić następujące:

  • Bokrug
  • Cthulhu
  • Cthugha
  • Dagon
  • Glaaki
  • Golgoroth
  • Hastur
  • Hydra
  • Idh-yaa
  • Ithaqua
  • Nyogtha
  • Shudde M'ell
  • Tsathoggua
  • Yig
  • Jutor

Zew Cthulhu (ang. The Call of Cthulhu) jest to tytuł zbioru opowiadań grozy H. P. Lovecrafta z opowiadaniem pod tym samym tytułem, a także tytuł opartej na stworzonych przez Lovecrafta Mitach Cthulhu gry fabularnej.
Opowiadanie składa się z trzech części: Horror w glinie, Opowieść inspektora Legrasse, Szaleństwo na morzu. Narratorem jest uczony, który studiuje dokumenty pozostawione przez „jego wujecznego dziadka, George'a Gammela Angella, emerytowanego profesora języków semickich w Brown University, Providence, Rhode Island”. W skrzynce badacz znalazł dziwną płaskorzeźbę w glinie, bezładne zapiski i jakieś wycinki z gazet. Wszelkie zapiski tyczą się tajemniczego kultu Cthulhu. Wraz z uczonym czytelnik wciągany jest w wir wydarzeń z przeszłości kierujących do mrocznej tajemnicy.

Okazuje się, że dziwaczna rzeźba powstała w rękach młodego artysty Wilcoxa, zainspirowanego surrealistycznymi snami o straszliwym mieście. W skrzyni znajduje się niejasno ze sobą powiązane notatki o przypadkach obłędu i chorób psychicznych u różnych ludzi, o sektach, etc.

W dalszej części powoli badacz, a wraz z nim czytelnik, przedziera się przez gąszcz niewiarygodnych opowieści, które podważają naszą, ludzką wiedzę o świecie. Wedle nich poza ludźmi istnieją olbrzymie siły, których się nie da opanować. Jedną z nich jest tajemniczy Cthulhu, który spoczywa ponoć we śnie pod kamienną kryptą zatopionego miasta R'lyeh. O tym mieście pisze naukowiec: „(...) ociekające wodą miasto Cyklopów zbudowane z oślizgłego zielonego kamienia - którego wymiary geometryczne, jak Wilcox dość osobliwie zaznaczył, były nieprawidłowe - i słyszałem w przerażającym oczekiwaniu nieustanne, półprzytomne wołanie z podziemi: "Cthulhu fhtagn", "Cthulhu fhtagn (...)".

Jednak kulminacyjną opowieścią jest ta o tajemniczym rejsie „Emmy”. Wraz z jej załogą czytelnik przenosi się w samo serce grobowca Cthulhu...

„Zew Cthulhu” jest najsłynniejszym i jednym z najważniejszych opowiadań Mistrza z Providence, głównie ze względu na to, że zapisał w nim podstawy świata, który dosyć konsekwentnie (poza wyjątkami) tworzył. W utworze pokazuje zło, które tylko czeka na dogodny układ planet, aby odzyskać władzę nad światem. Badacz utracił zdrowie psychiczne od samych domysłów na temat zatopionego, mulistego miasta i jego władcy. Nietrudno się więc domyślić co się stanie, gdy nadejdzie Dzień Przebudzenia.

Zgłoś swój pomysł na artykuł

Więcej w tym dziale Zobacz wszystkie