Formy azotu w nawozach rolniczych

Maciej Piwowski
26.02.2025

Nawozy azotowe stanowią absolutną podstawę rolnictwa profesjonalnego. Stosuje się je na masową skalę, co oczywiście nie pozostaje bez wpływu na stan środowiska. Warto przy tym wiedzieć, że nawozy azotowe rozróżniamy ze względu na występującą w nich formę azotu, o czym więcej przeczytasz w naszym artykule.

Azot azotanowy (NO₃⁻)

Bardzo szybko dostępny dla roślin, ponieważ łatwo „przemieszcza się” w glebie. Ulega wymywaniu, zwłaszcza na glebach lekkich, stąd wymaga regularnych aplikacji, aby zminimalizować straty i zwiększyć dostępność azotu dla roślin. Występuje pod postacią saletry wapniowej (Ca(NO₃)₂) i saletry amonowej (NH₄NO₃). Jest to idealny wybór w okresach intensywnego wzrostu roślin, stosowany w uprawach wymagających szybkiego pobierania azotu (np. warzywa, zboża).

Azot amonowy (NH₄⁺)

Wolniej dostępny dla roślin niż azot azotanowy, natomiast lepiej wiązany w glebie, co zmniejsza ryzyko wymywania. Może być przekształcony w azot azotanowy w procesie nitryfikacji. Występuje pod postacią saletry amonowej (NH₄NO₃), siarczanu amonu ((NH₄)₂SO₄) czy RSM (roztworu saletrzano-mocznikowego). Rekomendowany we wcześniejszych fazach rozwoju roślin, odpowiedni na gleby lekkie.

Azot amidowy (CO(NH₂)₂)

Jest to forma azotu zawarta w moczniku, która musi ulec przemianie enzymatycznej (przez ureazę) do amoniaku (NH₃), a następnie do azotu amonowego (NH₄⁺), aby stać się dostępna dla roślin. Wymaga optymalnych warunków glebowych i wilgotności. Występuje pod postacią mocznika i RSM. Stosowany głównie przed siewem, dobry także do nawożenia dolistnego.

Azot organiczny

Występuje w materii organicznej stosowanej do nawożenia roślin, nie tylko w rolnictwie ekologicznym. Znajdziemy go w oborniku, kompoście i nawozach zielonych. Wymaga mineralizacji przez mikroorganizmy glebowe, aby przekształcić się w formy dostępne dla roślin. Stanowi długoterminowe źródło azotu, poprawia strukturę gleby i jej zdolność do retencji składników odżywczych.

Zgłoś swój pomysł na artykuł

Więcej w tym dziale Zobacz wszystkie