Badania prostaty należy wykonywać przy podejrzeniu łagodnego rozrostu krokowego, czyli przerostu prostaty. Diagnoza obejmuje wywiad z pacjentem, badanie palcem przez odbytnicę, ocenę brzucha za pomocą dotyku oraz badania obrazowe. Jakie badania obrazowe wykonuje się w diagnostyce przerostu prostaty?
Przy podejrzeniu przerostu prostaty należy wykonać USG jamy brzusznej ze szczególną oceną nerek, pęcherza moczowego oraz stercza. Jest to podstawowe badanie, które pozwala ocenić wielość oraz kształt gruczołu krokowego, a także występowanie zwapnień w sterczu. Ocenie poddaje się również pęcherz moczowy, czyli grubość jego ściany i występowanie guzów pęcherza moczowego.
Wielkość prostaty podczas badania USG jest oceniana na podstawie trzech wymiarów, takich jak: wysokość, szerokość oraz długość, i na ich podstawie oblicza się objętość gruczołu, która jest określana w ml albo odpowiadających im centymetrach sześciennych. Badanie USG pozwala także ocenić występowanie tzw. trzeciego płata stercza, co oznacza, że powiększający się gruczoł krokowy rośnie w kierunku światła pęcherza moczowego, co zwiększa ryzyko zatrzymania moczu.
Badanie to pozwala również zaobserwować powikłania łagodnego rozrostu stercza, które wskazują na długotrwały proces chorobowy, a będzie to np. znaczne pogrubienie oraz beleczkowanie błony śluzowej pęcherza moczowego, występowanie uchyłków pęcherza moczowego albo wodonercze. To badanie pozwala uzyskać informacje na temat stanu gruczołu krokowego, stopnia zaawansowania łagodnego rozrostu stercza, a także występowania powikłań.
Jest to badanie, w czasie którego wykorzystuje się pole magnetyczne oraz komputerowo generowane fale radiowe o określonej częstotliwości. Rezonans magnetyczny prostaty to badanie bezpieczne oraz nieinwazyjne, ponieważ nie wykorzystuje ono promieniowania gamma tak jak tomografia komputerowa, dzięki czemu może być wiele razy powtarzane. Pozwala na bieżąco kontrolować stan prostaty, a także umożliwia określenie wielkości zmian chorobowych i oceny prowadzonego leczenia. Dzięki rezonansowi magnetycznemu można ocenić nie tylko prostatę, ale też sąsiadujące narządy jamy brzusznej i węzły chłonne.
Leczenie przerostu prostaty zależy przeważnie od nasilenia zaburzeń, które są związane z oddawaniem moczu. Jeśli prostata jest nieznacznie powiększona, to zazwyczaj wystarcza tylko zmiana stylu życia oraz diety. Jeśli jednak objawy są nasilone, konieczne jest wprowadzenie farmakoterapii, która ma na celu rozluźnienie mięśni dróg moczowych albo zmniejszenie stercza, dzięki temu łatwiejsze będzie oddawanie moczu. Z kolei bardzo uciążliwe i silne objawy mogą stanowić wskazanie do leczenia chirurgicznego. Najczęściej stosowane metody usunięcia tkanek to prostatektomia, czyli klasyczne usunięcie wewnętrznej części gruczołu. Kolejną metodą jest TURP, czyli tzw. przezcewkowa resekcja gruczołu krokowego, która nie wymaga nacięcia krocza, a także TUIP, czyli przezcewkowe nacięcie stercza.
Referencje:
Tyloch J., F., Wieczorek A., P., Standardy badania ultrasonograficznego gruczołu krokowego. Część 1 [w:] „Journal of Ultrasonography”, 2016, 16(67).
Sklinda K., Lackoroński M., Dlaczego badamy gruczoł krokowy metodą mpMRI? [w:] „Lekarz POZ”, 3/2017.
Artykuł partnera.